Mini Polikrom Rehberi I

Bu vesileyle, sevgili dinleyiciler, Açık Radyo’da her hafta Çarşamba günleri 12.00’de yayınlanan Polikrom’a hoş geldiniz; 95.0 Açık Radyo’yu dinliyorsunuz. Yazıların altında bugün kulağınıza çalınanların tam listesine ulaşabilir hatta dilerseniz Spotify’dan ya da SoundCloud’dan parçalara erişebilirsiniz.

Bu hafta program, doğum günü olan birinin 'konuşma' yapması beklenen bir animasyon kaydıyla başlıyor ancak konuşma hiç gerçekleşmeden bir rabarbaya dönüşüyor, sessizliğe gömülüyor ve müziğe kendimizi bırakıyoruz.

Tahminimce dünyanın da henüz keşfedemediği ya da yeni yeni keşfettiği Small Medium Large ya da onların zaman zaman tercih ettiği haliyle SML grubuyla başlıyor program. 28 Haziran 2024 tarihinde yayınlanan ve grupla aynı adı taşıyan albümdeki 13 şarkı doğaçlama caz ve elektronik tınılarla dolu. Grubun ilk albümü olan Small Medium Large, Los Angeles’ta verdikleri bir konser sırasında doğaçlama yaparken ortaya çıkmış. Canlı enstrümantal kayıtların üzerine yapılan stüdyo düzenlemeleri ve elektronik tınılarla albüm son haline ulaşmış. Aslında Small Medium Large, klasik caz dinlerken elektronik vurguların eklenmesiyle, baştan sona Polikrom için yaratılmış gibi. 

 
EABS, Polonya’dan Türkiye’ye seslenen bir grup ve kendilerini 3 Ekim akşamı Frankhan’da izleyeceğiz - tabii gönül Varşova Jassmine’de izlemek istemez miydi? EABS, 2012 yılı itibariyle sahnede doğaçlama caz yapmayı bırakıyor çünkü düzenli çaldıkları mekan kapanıyor ve artık grup çeşitli matematikler üzerine düşünüp bir stüdyo albümü üretmeye karar veriyor. Bu haftaki çalma listesinde gruptan iki şarkı yer alıyor. Programın akışında, Small Medium Large’ın verdiği elektronik ritmin ardından, EABS’in 2017’de yayınlanan "No Bra Queen" parçasının girişindeki tekrarlayan ritimler önemli bir yer tutuyor. Mix’in sonunda da grubun son albümü Reflections of Purple Sun’dan "Purple Sun"ı duyuyoruz, yine tekrarlayan ritimlerin üstüne serpilmiş enstrümantal duyular, benim iştahımı çok kabartıyor. Ekibin de “Reflections” ismiyle albümü değerlendirmesi bahsettiğimiz enstrümantal kayıtların üstüne gelen elektronik yansımalarmış. Bunların yanı sıra grubun ilk albümü Krzysztof Komeda’ya ithaf edilirken şimdi Reflections of Purple Sun da Tomasz Stańko’nun 1973 yılında yayınladığı Purple Sun albümü üstüne kurulmuş bir çalışma. Üstelik ekip albümü kaydederken Tomasz Stańko’nun evinde albümü kaydettiği alandaydı ve Stańko’nun trompetini de kullanarak kayıt yaptı.1973 yılında çıkan albümün ardından yıllar sonra böyle bir hikayeyle karşılaşmak ise gerçekten müthiş. 3 Ekim için biraz sabırsızım EABS… 
 


Temmuz ayı Eric Garner cinayetinin 10. yılıydı ve Irresible Entanglements bu anmaya doğaçlama caz sahnesinde 24 Temmuz’da yer alarak dahil oldu. Grup, müzikal deneyimlerini politik duruşlarına da yansıtırken, özellikle George Floyd’un katlinin ardından başlayan 'Black Lives Matter' hareketinde polis şiddetine karşı müzikleriyle politik bir duruş sergilemeyi sürdürdü. Doğaçlamaya odaklanan ekip, 'özgür ve sevgi içinde yaşamak' için de sık sık çağrı yapıyor. Özellikle dördüncü ve son albümleri Protest Your Light. "Our Land Back" parçasında, Batı’nın rolünü sorgulayan anti-kolonyal mücadeleler dile getiriliyor. Şarkının sözlerini programda duyuyoruz ama buraya bir kısmının çevirisini de ekliyorum. 
 
"Kim bilir ne oldu
Güney Carolina'da, New York'ta, Filistin'de, İran'da
Kim bilir ne oldu
Düşünceler sonrası kaos
Aydınlatılamayanın sonunda bir ışık
Ayaklarımızın altında yıldız yok
Dönen bir çekirdek
Geri dönen bir ateş
Kim bilir hikayeyi
Kim bilir ne oldu
Etiyopya'da, Nijerya'da, sözde Orta Doğu'da...
 
Aynı madalyonun tarafındayız
Hiçbir şeyden habersiz, satışta, eski ve plastikten yapılmış
En azından aya gittik"
 


Polikrom, corto.alto takma adıyla bildiğimiz, İskoç müzisyen Liam Shortall’u da bu hafta ağırlıyor. Cazı merkez alarak, çeşitli türler arasında yaptığı geçişlerle dikkat çeken corto.alto’nun kişisel projesi, özellikle Bad With Names albümünde yer alan "xoxoxo" şarkısıyla öne çıkıyor. Albümü dinlerken tekrar tekrar çaldığım tek şarkı bu.
 


Doğaçlama cazla, elektronik tınıların yan yana yürüdüğü bu bölümde doğalama sahnenin bir de Azmari’sine bakıyoruz. Azmari, fonetik olarak da kulağa ilginç bir çağrışım yapınca bakıp, Amharca’da 'şarkı söylemek ve şarkı' anlamına geldiğini öğrendim. Okay Temiz’den Sons of Kemet’e uzanan geniş bir ağda müzik yapan ekip, oryantal ve etnik tınılarıyla "Sheep Party" parçasıyla programın nefes arasına açılıyor. İlgilisine ve meraklısına grubun 2021 yılında çıkardığı ve "Kadiköy" ismini taşıyan şarkısını bırakıyorum, belki bizim sokaklarda gezerken dinlemek keyifli olur… Brüksel’den Kadıköy’e… 

 
Oryantal ezgilerden yine doğaçlama caz sahnesinde yeri bulan III Considered’a geçiyoruz; 2024 yılında yayınladıkları albümü Precipice’in ilk şarksı "Jellyfish". Londralı grupla ilgili henüz uzun uzun yazılar bulamasak da yakın zamanda onlardan da sık sık konuşacağız gibi görünüyor. 
 


70’lerin başında kurulan The Pyramids ve grubun kurucusu Idris Ackmoor bu yıl Afro Futuristic Dreams isimli albümlerini yayınladı (Bu arada grup, 2019 yılında İKSV Salon’da konser verdi ve bilet fiyatları karşısında bir kez daha hüzünlendim - ayakta 60 TL, öğrenci 45 TL)  Kaliforniya'da doğup büyüyen Ackmoor, polis şiddetinin sistematikleştiği sosyopolitik geçmişini anlatmayı ve siyah özgürlük hareketine albümlerinde yer vermeyi sürdürüyor. Aslında 1977 yılında dağılan The Pyramid grubu, yıllar sonra bir araya gelip bu albümü yapıyor.
 
Konuşmak için müzikleri ya da başkalarının şiirlerini aracı olarak kullanmak isyan edebilmenin en naif hali sanırım; baştan sona her programda içerik hazırlarken bir hassasiyetin, bir kırıklığın ya da bir neşenin ifadesini kurabiliyor olmak da Polikrom’a yüklediğim sorumluluk. Belki kelimeler ve açıklamalar olmadan anlatmak daha hoş olabilirdi ama biz artık burada bol bol kişisel ve evrensel meselelerimiz üzerine düşünüp bunları müziklerle aktarmak için yazacağız.

Haftaya görüşmek üzere! 
 

```